Εκχυλίσματα

Στο περβάζι του μικροσκοπικού εργαστηρίου μου, εκχυλίζονται υπομονετικά διάφορα βότανα για ότι θέλω να φτιάξω. Ανάλογα τη χρήση που θέλω να κάνω αργότερα στο εκχύλισμά μου, το φτιάχνω σε αντίστοιχο λάδι.
Πχ: το εκχύλισμα καρότου που το θέλω για σέρουμ λάμψης (πρόσωπο) και αντιηλιακό το εκχυλίζω σε σταφυλέλαιο ώστε να γίνει ελαφρύ και απορροφήσιμο.
Τα έλαια που προορίζονται για σαπούνια με θεραπευτικές ιδιότητες εκχυλίζονται σε βιολογικό ελαιόλαδο, ή λάδι ηλιόσπορων.
Τα βότανα που χρησιμοποιώ κάποια τα συλλέγω και αποξηραίνω εγώ, και κάποια τα αγοράζω (κατόπιν σχετικής έρευνας) από μαγαζάκια του κέντρου.

Γνωρίζετε ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα βότανα που αγοράζετε προκειμένου να έχουν ακέραιες ιδιότητες ?

1. Θα πρέπει να έχουν αποξηρανθεί και όχι ψηθεί σε φούρνους
2. Το αποξηραμένο φυτό θα πρέπει να μοιάζει πολύ με το φρέσκο. Δηλ : Αν το φυτό ήταν πράσινο με ροζ πέταλα, το αποξηραμένο ΔΕΝ θα πρέπει να είναι μια κιτρινισμένη μάζα.
3. Το βότανο θα πρέπει να θρυμματίζεται στο χέρι μας. Αν είναι σωστά αποξηραμένο και οχι πολυκαιρισμένο θα πρέπει να διαλύεται καθώς το τρίβουμε.
Η θεραπευτική δράση του βοτάνου ξεκινάει ήδη τη στιγμή που το θρυμματίζουμε με τα χέρια μας. Ναι! μέσω της επιδερμίδας οι ουσίες τους περνάνε στο κυκλοφορικό μας. Γι αυτό είναι καλύτερα να τα τρίβουμε με το χέρι, εκτός αν είναι ριζώματα ή έχουν αγκάθια όπου θέλουν κοπάνημα ή multi mixer. 

Σημαντικό: Πάντα σε κάθε είδος εκχύλισης θα πρέπει το φυτό να έχει θρυμματιστεί όσο γίνεται περισσότερο για να είναι εύκολο στο διαλύτη να το διαπεράσει. Η θεραπευτική δράση του φυτού ξεκινάει τη στιγμή που θριμματίζεται στο χέρι σας. Για αυτά που έχουν αγκάθια ή ριζώματα χρησιμοποιούμαι multi chop mixers.

Εξίσου σημαντικό όταν συλλέγετε φυτά είναι να το κάνετε με σεβασμό προς το φυτό το ίδιο, αλλά και την περιοχή όπου φύεται. Δηλαδή δεν πάμε με μανία να κόψουμε και να ξεριζώσουμε ότι βρούμε μπροστά μας. Αν μπορούμε περιποιούμαστε κιόλας τα φυτά που θα μας δώσουν τόσα πολλά στη συνέχεια, καθαρίζοντας ξερά τους μέλη ή ζιζάνια που τα καταπνίγουν. Σημειώστε εδώ πως είναι καλό να αποφεύγετε να συλλέγετε βότανα που φύονται κοντά σε άσφαλτο. Κάντε τον κόπο και πηγαίνετε 20-30 m πιο πέρα που θα βρείτε καλύτερης ποιότητας φυτάκια καθώς δεν θα έχουν ποτιστεί με ότι χειρότερο πειρέχει η χημική σύσταση των ασφαλτόδρομων.

Η εκχύλιση σε έλαιο γίνεται συνήθως με αποξηραμένα βότανα σε αναλογία 1 : 4
Σε περίπτωση που βάλουμε φρέσκα, πρεπει να σιγουρευτούμε ότι θα τα καλύπτει συνεχώς το λάδι και δεν θα έρθουν στην επιφάνεια, γιατί η υγρασία του φυτού σε συνδυασμό με τον αέρα θα δημιουργήσει μικροοργανισμούς και το εκχύλισμα πάει για πέταμα. Για βότανα με λεπτά κίτρινα κίτρινα φύλλα όπως το βάλσαμο, η καλέντουλα και ο μελίλωτος η εκχύλιση είναι ουσιώδες να γίνεται στο φως του ήλιου. Γενικά αποφεύγουμε να εκθέτουμε στον ήλιο τα λάδια μας γιατί ταγγίζουν και χάνουν τις ιδιότητές τους (οξεδώνονται)
Μέσος χρόνος για την εκχύλιση είναι οι 2 εβδομάδες (έως 40 μέρες για το βάλσαμο)
Φροντίζουμε τα βαζάκια να είναι καθαρά και αποστειρωμένα.

Μέθοδοι εκχύλισης:

1. Σε νερό

• Εγχυμα
• Αφέψημα
• Έμβρεγμα 

2. Σε λάδι
3. Σε αλκοόλ (βάμμα)

Αιθέρια έλαια:  

Οι ιδιότητες τους έχουν αποδειχθεί με τη χρήση τους δια μέσου των χρόνων. Χρησιμοποιούνται σε καταστάσεις άγχους, νευρικής έντασης, ως πρώτες βοήθειες.
Επίσης σε κοινές παθήσεις και σε προβλήματα του δέρματος. Η χημική αντιγραφή των αιθέριων ελαίων χρησιμοποιείται ευρύτατα σε αρώματα και καλλυντικά του εμπορίου αλλά αυτά δεν έχουν καμία από τις ιδιότητες των αγνών αιθέριων ελαίων.
Κάθε αιθέριο έλαιο περιέχει τα συστατικά του φυτού σε υψηλή συγκέντρωση, γι' αυτό το λόγο χρειάζονται προσοχή κατά τη χρήση τους. Πάντα πρέπει να αναμιγνύονται με βασικό λάδι ή νερό πριν από κάθε χρήση τους.
Παιδιά κάτω των 18 μηνών δεν πρέπει να φροντίζονται με αιθέρια έλαια, ούτε να λαμβάνονται εσωτερικά. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται τα: βασιλικός, καμφορά, φασκόμηλο, ύσσωπος.

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν:

Σε μασσάζ Σε μία φυτική βάση των 100ml, προσθέστε 20-60 σταγόνες αιθέριο έλαιο ή συνδυασμό αιθέριων ελαίων. Για ένα μασσάζ ρίξτε λίγο λάδι σ' ένα μπωλ και προσθέστε 2-3 σταγόνες από το αιθέριο έλαιο της.
Σε κομπρέσσες Προσθέστε 5-10 σταγόνες αιθέριο έλαιο σ' ένα μικρό μπωλ με ζεστό νερό. Βρέξτε ένα κομμάτι πανί και στη συνέχεια εφαρμόστε στο πάσχων μέλος.
Στο μπάνιο
Προσθέστε 5-10 σταγόνες αιθέριο έλαιο σε ζεστό μπάνιο και χαρίστε στον εαυτό σας ανακούφιση και χαλάρωση. Για ποδόλουτρο ή χειρόλουτρο προσθέστε 3-5 σταγόνες σε μεγάλο μπωλ με ζεστό νερό.
Για εισπνοές Ρίξτε 5-10 σταγόνες αιθέριο έλαιο σε ένα μπωλ με ζεστό νερό. Στη συνέχεια τοποθετείστε μία πετσέτα πάνω στο κεφάλι σας, κλείστε τα μάτια και εισπνεύστε.
Στη σάουνα Στο δοχείο του νερού ρίξτε 20-40 σταγόνες αιθέριο έλαιο. Ρίχνεται λίγο-λίγο πάνω στις πέτρες κατά τη διάρκεια της σάουνας δημιουργώντας μια θαυμάσια ατμόσφαιρα.
Ως αποσμητικό χώρου Ρίξτε λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο σ' ένα καντηλέρι, για αρωματισμό και αντισηψία του χώρου. Σε μία συσκευή ψεκάσεως του χώρου, ρίξτε λίγες σταγόνες και ανανεώστε την ατμόσφαιρα. Ανανεώστε τα ποτ-πουρί σας με λίγες σταγόνες αιθέριο έλαιο.

Πατήστε εδώ για να δείτε κάποια γνωστά αιθέρια έλαια και βασικές ιδιότητες. Η λίστα των αιθερίων ελαίων είναι τεράστια και διαφέρει σε ποιότητα και τιμές. Ενα τεστ που μπορείτε να κάνετε για να ανισχνεύσετε τυχόν νοθεία (αν δεν σας έχουν ενημερώσει) είναι να στάξετε σε κάποιο ύφασμα 1 σταγόνα από το αιθέριο έλαιο και να παρατηρήσετε αργότερα αν έχει μείνει σταγόνα (λαδιά) Αν έχει μείνει είναι αραιωμένο το αιθέριο μέσα σε κάποιο άλλο λάδι.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρείτε κανόνες ασφαλείας και να συμβουλεύεστε ειδικούς καθώς τα αιθέρια έλαια και τα βότανα γενικώς είναι και θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως φάρμακα.